ТАВХИД

 

Мехрибон ва Рахимли Аллох номи билан.
Айт (эй Мухаммад алайхиссалом.): «У Аллох ягонадир»
Барча хожатларни сўрайдиган зотдир.
Тугмаган ва тугилмаган.
Ва унга хеч ким тенг ўхшаш бўлган эмас.
(Ихлос сураси)


Миссионерлар бошчилигидги насроний дин вакиллари: «Насроний дини тавхид асосида барпо этилган» - деб, даъво килишлари хаммага маълум бўлса керак. Лекин шундай бўлсада улар негадир учлик акидасига (троица) махкам ёпишиб, Худонинг уч ипостасда мавжуд эканликларига иймон келтирадилар. Насроний черкови ўз кавмларини бу акидага ишонтиришга уриниб «инсон акли уни англашга кодир эмас» дейди. Гапларига хужжат этиб ўзлари мукаддас санаб келаётган Инжил «аталмиш» китобларини бизларга рўбарў киладилар.
«Шунинг учун бориб, барча халклардан шогирд орттиринглар. Уларни Ота, Ўгил ва Мукаддас Рух номи билан сувга чўмилтириб, имонга киритинглар.» (Матто -28,19)
Тарихчи олимлар гувохлигича: Император Константин Евсевий исмли епископга 325-йилларда Инжилнинг нусхаларини кўпайтиришга буйрук берган экан. Ўша Евсевий исмлик епископ маълумотига кўра мазкур Инжил ибораси ўша вактларда «Шунинг учун бориб барча халклардан менинг номим ила шогирд орттиринглар» - деб ёзилганлигини айтади. Кўшилиб колган иборалар эса, бирмунча кейин пайдо бўлганлиги ўз ўзидан маълум бўлмокда.
Яна насронийларнинг энг кўп мурожаат этадиган ибораси:
“Шундай килиб [осмонда учтаси гувохлик беради Ота, Калом ва Мукаддас Рух. Бу учови бир. Ерда хам] учтаси гувохлик беради: Рух, сув ва кон. Бу учови бир”. (биринчи Юханно-5-боб 7,8 оятлар)
Бу оятнинг сахих эмаслиги аник бўлиб колмай, балки у соф тавхид акидасига зиддир. «Осмонда учтаси гувохлик беради Ота, Калом ва Мукаддас Рух. Бу учови бир» - деган ибора умуман энг кадимги 400 дан зиёд нусхада мутлоко учрамас экан. Факат 16-15 асрларга оид иккита юнон тилидаги Инжилда бу иборалар мавжуд экан. Инжилшунос олимлар бу инкор этиб бўлмайдиган далил асосида бу оятдаги иборанинг 15 ва 16 асрларда “Инжил”га кўшиб кўйилгани хакида гувохлик берадилар. Ўзбек тилида чоп этилган «Инжил» китобида хам бу факт рад этилмайди. Китобхонга тушунтириш бобида эса: «квадрат кавслар […] ичида келтирган гап бўлаклари Инжилнинг энг кадимий ва ишонарли кўлёзмаларида йўк»лиги уктирилади. Шунга карамасдан асоссиз ва ишонарсиз бўлган иборани хеч чўчимасдан китоб таржимасида илохий китоб макомида нашр килинишидан таажубланади инсон… «Ўз кўллари билан китоб ёзиб, сўнгра уни озгина кийматга сотиш учун: «Бу китоб Аллох хузиридан (келган)», дейдиган кимсаларга халокат бўлгай, бас, ёзган нарсалари сабабли уларга халокат бўлгай, топган фойдалари сабабли уларга халокат бўлгай.»(Бакара-79)
Яна насронийлар Худони одам шаклида ер юзига тушганлигининг “исботи” ўларок Павелнинг Тимофейга юборган биринчи мактубига суянишади. Аммо олимлар бу оят хакида бошкача фикрдадирлар. Хусусан рус биродаримиз Али Вечеслав Полосин ўзининг “Аллохга элтувчи тўгри йўл” китобида:
«...Хаворий Павелнинг Тимофейга йўллаган Биринчи мактубига суянишади. Унда тўгридан-тўгри Худонинг одамга гавдаланиши ва бу хол Исонинг, алайхиссалом, мўъжизавий тугилиши ходисасида кўрилгани тўгрисида ёзилган. Аммо хатто Лопухиннинг православия назоратчилари томонидан расман ижозат берилган «Инжилнинг изохли лугати»да хам бу мактубга (3-бобнинг 16-оятига) ёзилган давридан 300 йил кейин иккита харф кўшиб кўйилгани тан олинади. Кадимги битикда унда юнонча «ос» («который») ёзуви бўлган ва матн куйидагича кўринишда эди: «...великая благочестия тайна, которая открылась во плоти…» Константинополь патриархи Иоанн Златоуст IV аср охирларида «ос» сўзининг олдига «Те» харфларини кўшиб кўяди ва «Теос» (Худо) сўзи пайдо бўлади, натижада хозирда ўкилаётган маъно келиб чикади: «…великая блогочестия тайна: Бог явился во плоти…» Хаворий Павелнинг вафотидан 300 йил кейин пайдо бўлган айни мана шу матнни насронийлар Иброхимнинг, алайхиссалом, яккахудолик динида хаёлга хам келмайдиган «боговоплощения» (Худонинг инсон бўлиб гавдаланиши) гоясининг энг асосий далили сифатида келтиришади.»(Нуруллох Мухаммад Рауфхон таржимаси Хидоят ойномаси, 2003-йил, 4-сон, 8-бет

“Троица-Христианлар тасаввурига кўра, Худонинг 3 киёфаси: ота-худо, ўгил –худо, ва мукаддас рух-худо. Худонинг 3 киёфа ёки ипостасда мавжудлигига эътикод 381 йили Константинополда бўлиб ўтган черков соборида акида тарзида расмийлаштирилган. Христиан черкови ўз кавмларини бу акидага ишонтиришга уриниб , инсон акли уни «англашга» кодир эмас, бу эса акиданинг гайритабийлигини тасдиклайди, деб уктиради. Хакикатда эса илохий троица хакидаги тасаввурлар жуда кадимги даврда шаклланган. Кадимги Миср (Осирис, Исида, Гор), Кадимги Хиндистон (Брахма, Вишну, Шива), Бобил (Ану, Эа, Бел) динлари ва бошка динларда хам троица мавжуд бўлган...” (Энциклопедик лугатдан)
«Аллохнинг Бизга берган тавфик хидояти билан Унга эътикод килган холда Аллохнинг тавхиди тўгрисида айтамиз: Албатта, Аллох якка, ёлгиз, Унинг шериги йўк. Унга ўхшаш бирор нарса йўк. Ундан бошка бирор илох йўк. Ибтидосиз кадимдир, интихосиз доимдир. У фоний бўлмас ва йўк бўлмас. У хохлаган нарсаларгина бўлади. Вахмлар (гумонлар) Унга етолмас ва фахмлар (илмлар) Уни идрок этмас. Халклар Унга ўхшамас. У тирикдир ўлмас, койюмдир ухламас. (“Таховий акидаси” китобидан)
Маълум бўлишича, насроний дини эътикодининг асли асоссиз экан. Ўта мухим масала хисобланмиш, тавхид тушунчасида адашиб кетганликларига ачинамиз, Аллох таолодан хидоят сўраймиз. Иложи борича уларни огох этамиз. Исо алайхиссаломнинг “Инжил”да айтган гапларининг баъзисини уларга эслатиб кўямиз:
«Тингла эй Исроил! Раббимиз бўлган Худованд ягона Худованддир. (Марк-12,29)»
«Шунда Исо: -Йўккол кўзимдан, шайтон! Чунки Тавротда: Раббинг- Худовандга сажда кил, биргина Унга итоатда бўл», деб ёзилган-дейди. (Матто-4,10)
«Абадий хаёт эса Сени танхо Хак Худони хамда Сен юборган Исо Масихни таниб билишдан иборатдир».(Юханно-17,3)
« - Яхши гапирдинг, Устоз, - деди уламо Исога. - Худо ягона, ундан бошка худо йўк, деб тўгри айтдинг»(Марк-12,32)
Исо алайхиссалом Худо ягона деб турса-ю, черков рухонийлари Худонинг уч киёфаси – ота худо, ўгил худо, ва мукаддас рух худо деб турса? Ачинарлиси насронийлар Исо алайхиссалом сўзларига итоат килмасдан аллакандай сохта устозларнинг гапларига алданганлар. Нахотки Аллох таолонинг хак пайгамбари бўлмиш Исо алайхиссалом даъват этган таълимотдан кўра сохта устозларнинг сохта фатволари устун бўлса?

Аллох, албатта, Масих ибн Марямдир деганлар кофир бўлдилар Масих ибн Марям эса: «Менинг Раббим ва сизнинг Раббингиз (бўлган) Аллохга ибодат килинг. Ким Аллохга ширк келтирса, албатта унга жаннатни харом килди ва унинг турар жойи дўзах бўлади. Ва золимларга нусрат бергувчилар йўкдир» деди (Моида сураси-72)

Сохта устозлар ўзлари адашгани етмаганидек кўпчиликни жар ёкасига олиб боришган. Мана энди бизнинг миллатга хам хамла килмокдалар. Аллох таолонинг хак пайгамбари ва кули бўлмиш Исо алайхиссаломни Робб даражасига кўтарганликлари рост ва уни Раббий деб атаганликлари хам хакикатдир. Мазкур масалага “Инжил”дан носаролар зарарига хужжат бўладиган оятлар мавжудлиги жуда кизикарлидир.
«Киёмат кунида кўплар менга «Ё Раббий, ё Раббий бизлар Сенинг номинг билан башорат килмадикми? Сенинг номинг билан жинларни кувиб чикармадикми? Сенинг номинг билан кўпгина мўъжизалар яратмадикми?» - дейдилар. Ўша вактда Мен уларнинг юзига караб: Мен сизларни хеч качон таниган эмасман, эй бадкирдорлар, менинг олдимдан кетинглар! - дейман» (Матто-7,22-23)
Бу ёги жуда кизик бўлдику бу дунёда Исо алайхиссаломни Робб килиб олиб ва унинг номи ила хар хил ишлар килиб, охиратда шарманда бўлса. Нахотки, ушбу сиз эътикод килаётган «Инжил» сизнинг зарарингизга хизмат килувчи хужжат бўлса-ю, сиз хеч нарсани гўё билмагандек хаётингизни давом этдирсангиз. Нега акл кўзларини очмайсиз, ахир? Нега Исо алайхиссаломни Робб килиб олгансиз, ахир Исо алайхиссаломдан олдин келган барча пайгамбарлар хам, якка Аллохга ибодат килишга даъват этганликларини яхши биласизлар-ку. Улуг пайгамбарлардан Иброхим алайхиссалом, Мусо алайхиссалом ва бошка Аллохнинг элчилари Исо алайхиссаломга ибодат килмаганлар-ку? Аксинча, улар бутун оламларни яратган Аллох Хак субханаху ва таолога ибодат килганлар-ку. Исо алайхиссалом хам, Бани Исроилни ўзига эмас, ягона Аллохга ибодат килмокка даъват этганлар-ку. Шу нарсанинг ўзи сизлар учун очик хужжат эмасми?
«Шу махал бир киши Исонинг ёнига келиб:
-Валинеъмат Устозим! Абадий хаёт насиб бўлиши учун кандай савобли иш килмогим лозим?» -деб сўради. Исо унга деди:
-Нега сен Мендан савобли иш хакида сўраяпсан? Биргина Худодан бошка хеч ким савоб эгаси эмас. Агар бокий хаётга эришмок истасанг, илохий амрларга риоя кил
».(Матто-19,16-17)
яъни Исо алайхиссалом аник килиб мен Худо эмасман, биргина Худодан бошка хеч ким савоб эгаси эмас- демокдалар, минг афсуски сохта устозлар яна Исо алайхиссаломнинг гапларини эътиборга олмадилар, уни ўзларига Худо килиб олдилар ва илохий амрларга риоя килмаса хам инсон нажот топади деб, Исо алайхиссаломнинг амрларини ва муборак йўлларини буздилар.

Эй ахли китоблар! Динингизда хаддан ошманг ва Аллох хакида хакдан бошкани айтманг. Албатта, Масих Исо ибн Марям Аллохнинг пайгамбари, Марямга илко килган калимаси ва ундан бўлган рухдир. Бас, Аллохга ва унинг пайгамбарларига иймон келтиринг. Уни учта деманг. Тўхтанг, ўзингизга яхши бўлади. Албатта, Аллох ягона илохдир, ўзга эмас У ўзининг боласи бўлишидан пок бўлди. Осмонлардаги нарсалар уникидир, ердаги нарсалар уникидир. Вакилликка Аллохнинг ўзи кифоя килур.(Нисо-171, “Тафсири хилол”дан таржима)
«Ислом дини инсониятнинг акидасини тўгри йўлга солишга келган. Бу ўринда носароларнинг акидасини тўгриламокда. Маълумки, насроний дини янгилиги вактида акида тўгри бўлган. Лекин замон ўтиши билан бу акида аста секин бузила борган. Милодий олтинчи асрга келиб, Рим императорларининг тазйики остида насроний акидаси тамоман бузилиб бўлган эди. Носаролар ўз динларида хаддан ошиб кетдилар. Аллохнинг бандаси ва пайгамбари Исо алайхиссаломни, Аллохнинг ўгли, дедилар. Сўнгра, Аллох уч аслдан ота, ўгил ва мукаддас рухдан иборатдир, деб даъво килдилар. Шунингдек, Биби Марямни хам илохлик даражасига кўтардилар. Худонинг зоти ва сифатлари хакида битмас- туганмас ихтилофларга тушдилар. Охири келиб, ўзлари хам тушуниб етмайдиган акидавий машмашаларга гирифтор бўлдилар. Уларнинг ушбу ва шунга ўхшаш кўплаб ишлари динда гулувга кетиш – хаддан ошиш эди...»(“Тафсири хилол”дан)
Насроний дин вакилларининг эътикодига кўра, Исо Масих инсон эмас, аксинча у ер юзига инсон киёфасида тушган Худодир. Шунга карамасдан «Инжил» китобидан унинг бутун оламлар Худосими ёки бошками тушуниб бўлмайди. “Инжил”нинг бирон жойида хам Исо Масих аник килиб Худо деб аталмаган, носаролар шунга карамасдан Исо алайхиссаломни Худо ёки «Худонинг ўгли» хам дейдилар. Маттода 32 марта, Маркда 15 марта Лукада 22, Юханнода эса 12 марта Исо алайхиссаломни «инсон ўгли» дейилган. Хамма вакт бу сўзларни Исо алайхиссаломнинг ўзлари баён этган. Хушхабарчиларнинг хаммаси бўлиб 70 мартадан зиёд Исо инсон ўгли деса-ю, черков рухонийлари уларнинг гапларига яна эътибор бермаса...?
Маълумки Исо алайхиссалом арамий тилда даъват килганлар, бу тил иброний тилига якин тил бўлиб ўша вактдаги кўп яхудийларнинг ўзаро сўзлашув тили эди. Энг эски «Инжил» хам яъни Матто баён этган хушхабар (номаълум вариант) ва бошка апокриф асарлар хам шу тилда ёзилганлиги хакида тахминлар бор. Лекин бу тилда ёзилган битта хам «Инжил» хозирда сакланиб колмаган, балки ушбу китобларнинг эски юнонча таржималари колган холос. Таржималарнинг нуксонлари ва ким томонидан таржима килинганлиги хакида гапирмасак хам бўлади. Хулласи калом: «Худонинг ўгли» ибораси арамий тилида «абд Иехова» арабчаси абд Аллох яъни Худонинг кули маъносини берган. Лекин китоб юнончага таржима килинганида бу иборага юнонча «pias» калимаси ишлатилган экан, яъни маъноси кул ёки ўглон деб тушунилган. Вактлар ўтиши билан кадимги дунёнинг ботил динлари ва Исо алайхиссалом рисолатларининг чатишиши окибатида «Худонинг ўгли» ибораси асосий ўринга чикиб колган.
Янги ахдда шундай жойлар хам борки Ота ва Ўгил бир килиб кўрсатилган «Мен ва Отам-бирмиз» Юханно 10 30) ва шу бобнинг 38 оятида «Отам Менда ва Мен Отамда эканимизни англаб иймонингизни комил килинлар» (Юханно-10,38)га ўхшаш иборалар. Шунга карамасдан “Инжил”да Худо алохида, ўгил алохида килиб кўрсатилган жойлар кўпдир. Исо айтади «Мен Отамда хозирман, Отам эса Менда хозир» (Юханно-14, 10) дейилса-да, Исо « Зеро: Отам Мендан улугдир»-деб (Юханно-14,28) Худони алохида улуг зот эканлигини таъкидлайди. Бошка жойда эса «Бирок Мен ёлгиз эмасман, чунки Отам Мен биландир» (Юханно-16,32) дейилган. Мен биландир ибораси менда эмаслигини англатади, мен ёлгиз эмасман ибораси эса Худо алохида зот, Исо эса алохида зот эканлигини исботлайди.
Исо алайхиссаломнинг Худо хакида берган гувохликлари хам кизикарлидир. Исо: “Мен ўз ўзимдан хеч нарса килолмайман. Кандай эшитсам, шундай хукм киламан ва Менинг хукмим хакконийдир. Чунки мен ўз иродамни эмас, балки Мени юборган Отамнинг иродасини бажо келтиришни истайман”(Юханно 5-30). Исо алайхиссалом “Мени юборган Отамнинг иродасини” деб ўзини юборилган элчи эканлигини, “Мен ўз иродамни эмас” деб Аллох буюрган иродани бажо келтиришни истайман деяптдилар.
Ота калимасини яхудий тилларидан таржима килаётганларида ўзгартириб таржима килган бўлишлари хам мумкиндир. Биродаримиз Байматов фикрича: “сомий халклар гурухига кирувчи тилларда, мисол учун араб тилида “Роббун” калимаси бир неча маънони беради; биринчиси Парвардигор, иккинчиси хўжайин, сохиб, учинчиси тарбиячи. Уларни таржимон ўзи билганича таржима килиши мумкин, лекин араблар ва яхудийлар бу калима маъносини яхши англайдилар. Улар Исо алайхиссаломни пайгамбар, устоз деб билишганлар. Исо алайхиссаломнинг ўзи хам ўзини «инсон ўгли» деб атаган. Шубхасиз, Исо алайхиссаломга “ўзини инсон киёфасидаги худоман деган фикр ёт эди.” Ахмад Дийдот эса: «..Ха, хакикатан хам Аллох таолонинг 99 гўзал исми бор, Ота исмини (аб), Парвардигор (Робб) исмидан арабчада айтиш осон бўлишига карамай, уларнинг орасида Ота исми йўк.. Бунга сабаб нима экан? Сабаби инсонларни хар хил адашган, ботил фикрлардан саклаш учундир...», деганлар.
Баъзи бир черков рухонийлари хийла ишлатиб: «Худо ер юзида ўзининг худолик сифати билан эмас, балки одам сифатида фаолият кўрсатган, яъни худо инсон киёфасида ерга тушган» дейдилар. Ахир у хамма нарсага кодир- ку деган холда бу билан ТАВХИДга хеч кандай путур етмаганлигини исботламокчи бўладилар.
Исо алайхиссалом «Сизларга ростини айтайин: кул ўзининг хўжайинидан юкори турмас, элчи хам уни юборгандан улуг бўлмас. Агар гапимни уккан бўлсангиз, бунга амал килинглар ва бахтли бўласизлар!» (Юханно-13,16-17) яъни мени элчи килиб юборгандан мен улуг эмасман десада, насроний динининг «уламолари» йўк, Исо худодир дейдилар. Агар Исо худо бўлганида у ЎЗИНИ ЎЗИ элчи килиб юборган бўладими?
“Инжил”даги: «Раббимиз Исо шогирдларига ушбуларни тайинлаб бўлгач, осмонга кўтарилди ва Худонинг ўнг томонига ўтирди»(Марк 16 19) деган ибораси уларнинг даъволари саробдан бошка нарса эмаслигини кўрсатиб колмасдан, балки уларнинг каттик адашаётганликларининг исботи хамдир. Сабаби уларнинг акидасига кўра, Исо алайхиссалом осмонга кўтарилгач, Худо билан кўшилиб кетиши керак эди. Кўшилмай абадий Худонинг ўнг томонида ўтирса иккита Худо бўлиб колади-ку, ахир бу Аллох таоло лаънатлаган кўпхудолик эмасми? Мукаддас Рухнинг борлигини хам хисобга олсак, масала яна хам ечиб бўлмас тус олади.
«Иблис Исони яна жуда баланд токка олиб чикиб кетди. Дунёнинг барча салтанатларини хамда уларнинг хашаматини Унга кўрсатиб: -Агар тиз чўкиб менга сажда килсанг, буларнинг хаммасини Сенга бераман, - деди. Шунда Исо:
-Йўкол кўзимдан, шайтон! Чунки Тавротда: «Раббинг- Худовандга сажда кил, биргина Унга итоатда бўл», деб ёзилган, -деди.
(Матто-4,8-10
Бу дегани Исо алайхиссалом хеч канака Худо эмаслигини кўрсатиб турибди. Ахир у насронийлар айтмокчи худо бўлганида эди, шайтон келиб Худони васваса килиб унга «дунёнинг барча салтанатларини хамда уларнинг хашаматини» ваъда килармиди? Аксинча, Исо алайхиссалом ўз огизлари билан «Раббинг Худовандга сажда кил, биргина Унга итоатда бўл» деб айтяпти-ку.
...Яна бўлса носаролар “бизлар муваххидларнинг пешвосидирмиз. Бизлар ширкка даъват этмаяпмиз. Бизлар Худони бир деб биламиз” дейдилар, аммо амалда эса хар хил иконаларга (тасвирларга), Исо, Марям, хаворийларга ва бошка авлиёларнинг хайкалчаларига, хар хил маълум ва номаълум авлиёлар кабрларига ибодат килаётганликларини, бўйинларига хочни такиб олиб шу хоч хар хил балолардан саклашига иймон келтириб, маст килувчи ичимликларни ичиб, чўчка гўштидан тановул килиб олиб, аёлларини рашк килмасдан ярим ялонгоч юришларига йўл кўйиб бериб. яна бизлар Исо алайхиссалом йўлларидадирмиз, дейдиларми?....
Абу Хурайра разияллоху анху ривоят киладилар: «Расулуллох саллаллоху алайхи ва саллам бундай деб мархамат килдилар: «Жоним кўлида бўлган зот хакки, якин (келажакда) Марям ўгли (Исо алайхиссалом икки фариштанинг канаотларига икки кафтларини кўйган холда менинг шариатим бўйича одилона хукм юргазиш учун осмондан ораларингизга, Дамашкнинг шаркрогидаги ок минора якинига) тушадиларда, хочни синдириб, тўнгизни (чўчкани) ўлдирадилар (яъни, хочларни ва тўнгизларни йўк килмокни амр киладилар. Кейин, (зиммийлар бўйнидаги) жизияни (яъни, жон солигини) бекор киладилар. (Жобир разияллоху анху: “Исо алайхиссалом жизияни бекор киладилар, чунки барча одамлар Исломни кабул килиб мусулмон бўлгач, бунга эхтиёж колмайди”,-дейдилар. (Имоми Нававий: Тўгриси, Исо алайхиссалом Исломни кабул килишидан бошкасини кабул килмайдилар. Жизиянинг шариатимизда кабул килиниши Исо алайхиссалом тушишларигачадир – дейдилар. Фатхул Борий – 6-жилд, 609-бет)
...Сўнг, мол-дунё(шу кадар) кўпайиб кетадики, хатто (бирор нарса берсанг, кадри йўклигидан), хеч ким олмайди ва хатто бир сажда бутун дунё ва ундаги барча нарсалардан афзал бўлиб колади”. (“Чунки, Ер юзида адолат ўрнатилиб, зулм махв бўлгач, Аллох таолонинг барокатидан барча бенихоят бойиб кетади»,-дейдилар Нававий) (Ал-жомиъ ас-сахих. Имоми Бухорий 2-жилд, 445-446-бетлар)
Хушхабарнинг хаворийлар бобида бир кизик вокеа бордир. Ундан кўп насроний биродарларимиз ибрат олса бўларди: “Листра шахрида бир чўлок киши ерда ўтирар эди. У тугма майиб бўлиб, умрида асло юрмаган эди. У Павелнинг айтаётган сўзларини тингларкан, Павел унга кўз тикиб, дарддан халос бўлиш учун имони борлигини пайкади. Овозини баланд килиб:
-Раббим Исо Масих номидан сенга айтаман: оёгингда тикка тур! –деди. Ўша захоти у киши ўрнидан иргиб турдида, юра бошлади.
Халойик Павел килган ишни кўриб, Ликаония тилида баралла:
-Тангрилар одам киёфасида олдимизга тушибди! –деб бакира кетишди. Барнабони – Зевс, Павелни эса нотик бўлгани учун Хермес дейишди. Шахарнинг ташкарисидаги Зевс маъбадининг кохини эса шахар дарвозаларига хўкизларни ва гулчамбарларни олиб келиб, халойик билан бирга курбонлик келтирмокчи бўлди.
Хаворийлар Барнабо ва Павел буни эшитгач, кийимларини йиртганча, ўзларини халойикнинг орасига отиб: «Эрлар! – деб бакиришди. – Нима учун бу ишларни киляпсизлар? Биз хам сизларга ўхшаган инсонмиз! Сизлар бу сохта тангриларга топинишдан кайтиб, ер, осмон, денгиз ва ундаги хамма нарсани яратган бархаёт Худога илтижо килинглар. Мана биз сизларга етказаётган Хушхабаримиз шу”
(Хаворийлар-14,8-15)
Насронийлар Исо алайхиссаломга нисбатан худди Листра шахри ахолиси Барнабо ва Павелга килган муносабатни килдилар–ку. Ахир бу аклсизлик эканлигини жуда яхши билиб, нега Исо алайхиссаломни ўзларингизга худо килиб олгансизлар?

<<< >>>

Аввалги сахифага ўтиш

 

Hosted by uCoz