НАСРОНИЙ ДИНИ

 

Насроний дини жахон динларининг бири хисобланади. Хозирги кунимиздаги тарраккий этган давлатларнинг асосийлари христиан динига мансуб кишиларнинг юртидир. Бу христиан дини мавжуд ерларда тарракиёт ривожланиб бошка дин вакиллари истикомат этган юртларда инкироз, колоклик ва хоказолар хукм суради деганимиз эмасдир.(Мисол учун Япония, Кореяга ўхшаш давлатлар насроний динларида эмаслар) Балки, «Ислом хакикатларини билмаслигимиз окибатида дунёвий нодонликка моддий билимлардан бехабарлик, тарраккиёт ва маданиятдан колокликка учрадик.» (“Ислом икки ўт орасида” китобидан)
«...Баъзан кофир мусулмондан ва куч хакдан голиб келишига сабаб нима?
Чунки мусулмон доим хам Исломга мувофик яшамаганидек, гайри муслимнинг баъзи холлари Исломга уйгун келиб колади. Масалан, илм олиш, харакатчан бўлиш, хунарда илгор юриш мусулмонларнинг хаки бўлгани холда мусулмон кўпинча бу ва шунга ўхшаш сохаларда оркада колиши, гайри муслимлар эса илгарилаб кетиши мумкин. Шунда гайри муслимлар устун, мусулмонлар оркада бўлади. Диккат килинса, бу ерда устун гайри муслимнинг ўзи эмас, балки илм, харакатчанлик ва хунардир. Булар эса хакдир. Демак, бевосита ботил эмас, ботил сохиб чиккан «хак сабаблар» устун бўлади. Мусулмонлар исломиятни ўрганиб, англаб яшасалар шундагина хак сабаблар билан хак ахли бирлашади ва устунликка эришилади...»(“Ўлим йўклик эмас”)
Улар канчалик тарраккий этсалар-да, маънавий кашшокдир. Насроний дини уларнинг калбларидаги эхтиёжларини кондира олмади, уларнинг мухим саволларига жавоб топиб бера олмади. Хаётларидаги кўп муаммоларни хал этишга ожиз бўлди. Аксинча, у кўп муоммаларни пайдо килдики, унинг зарари халигача инсоният тарихида кора дог бўлиб турибди. Мустамлакачилик, иркчилик, миллатчилик, атеизм, фашизм, социализм, коммунизм, либерализмга ўхшаш «таълимотлар» Оврупа давлатларидан таркалиб, ўзининг зарарли таъсирини бутун дунёга ўтказди ва ўтказиб келмокда.
Насронийлар юртида «ўзгани ўзинг каби севгин» (Матто 19-19) шиорига амал килмокликка даъво килган холда, атом бомбасини ихтиро килдилар-ку. Агар бу уларнинг «ўзгаларни севиши» бўлса севмаслиги кандай бўлар экан? Иккита жахон уришининг содир бўлиши, насронийликнинг ўчоги хисобланмиш, ўзларини маданиятли сановчи гарб миллатлари учун шармандалик эмасми?
«Оврупо дегани диндан бехабарлик ва фахшият манбаъи бўлганидан, унинг саноатидаги тарраккиёти бизни алдаб кўймаслиги керак. Саноат шунчалик мухим бўлиши билан бирга, биз кила олмайдиган бир мушкилот эмас. Иктисодга риоят этилган такдирда киска фурсатда улардан яхширок ишларни килишимиз мухаккакдир. Биз учун лозим асл асосий нарса, динимизга риоят этган холда шариат ва маънавий салтанатимизни хам тикламогимиздир...»(Иброхим ал-Бурсавий).
Улар хар канча тарраккий этсаларда, ракеталарини учириб, ойга ёки бошка сайёраларга парвоз килсаларда, жамиятларидаги фохишалик, наркомания, арокхўрлик каби иллатлардан фориг бўла олмадилар. Оилавий муносабатларнинг нормал холатда эмаслиги, кўйди-чикдиларнинг кўпайиб бориши, кариялар уйи, етимхоналар, сан саноксиз котилликлар, оммавий аракхўрликлар, ёшларнинг бебош бўлиб бораётганлиги ва бошка кўп гунохларнинг авж олиб кетиши, жамиятдаги маънавиятнинг кадрсизланиб бораётганлигининг далолатидир. Шунинг учун бўлса керакки, насроний миллати маънавий муаммоларини бартараф этиш ва адолатли жамият куриш максадида ўзини хар тарафга уриб кўрди. Ўша пайтларда биз уларга Ислом таълимотларини ўргатиш ўрнига, ўзимиздаги бор исломий илмларга хар хил бидъатларни аралаштириб юбордик. Ислом аста секин хаётимиздан чикиб кетганлигини ўзимиз сезмай колибмиз, ислом ўрнига гарбдан келган ботил таълимотлар хаётимизнинг барча катламларига кириб, ўзининг зарарли таъсирини ўтказди ва ўтказиб келмокда. Окибат кўп ислом ўлкалари гарб давлатларининг мустамлакаларига айланиб колди. Иккинчи жахон уришидан кейин маълум сиёсий ўзгаришлар окибатида ислом ўлкалари сиёсий мустакилликка эриша олдилар. Энди гарб бизларнинг сиёсий мустакиллигимизни тан олсалар-да, лекин амалда бизнинг юртларда миссионерлик фаолиятини кенг кўламда ривожлантириб юбордилар. Уларнинг бирдан-бир максадлари онгимизга хокимлик килишдир.
1999 йил 20 майда Канада олий суди эркаклар билан эркаклар ўртасидаги никохни тан олди. Бир журналист биродаримизнинг айтишича «Энди оталар билан кизларини, оналари билан ўгил фарзандларини, итнинг хўжайини билан итларининг никохини кайд килишларини тан оладиларми? Ахир бундай никохларга бепарволик билан караш одамийликка тўгри келадими?» Бу холнинг Оврупо давлатларида хам кузатилаётгани ачинарлидир. Албатта бунга носаролар хам каршидир, аммо улар ўз уйларида инсонийлик фазилатларини тиклаш ўрнига, бизларга нажот хакида гапириб юрибдилар.
Павел Петрга айтган гапларини уларга такрорлаймиз: «Мен эса улар Инжил хакикати бўйича харакат килишмаётганлигини кўриб, хаммага эшиттириб Петрга: “Агар сен яхудий бўла туриб, яхудийлар каби эмас, мажусийлар каби яшаётган бўлсанг, кандай килиб мажусийларни яхудийлашмокка мажбур этяпсан?”-дедим» (Галатияликларга-2,14) деганлигини хужжат этамиз, сабаби ўзлари Инжил кўрсатмаси билан яшамайдиларда, бизларни эса Инжил акидалари асосида яшашимизни хохлайдилар.
Миссионерлар хамласи ортида кимларнинг гараз манфаатлари ётибди экан? Нега улар ўзларининг юртидаги мавжуд маънавий инкироздан чикиб кетиш йўлларини изламасдан, келиб бизларни тарбия килмокчилар. Улар бизларга маънавиятдан дарс бермокчими? Биз уларнинг «маънавият» дарсларига мухтожмизми? Ахир, Ахмад Яссавий ўзининг “Девони хикмат”ини ёзган вактларида баъзи бир гарб халкларининг алифболари хам йўк эди-ку.
Насроний дини хеч качон яхлит дин бўла олмаган. Насроний дини асосий уч йўналиш католиклар, православлар ва протестантларга бўлиниб кетди. Буларнинг хар бири ўз навбатида яна турли окимлар, йўналишлар, гурухлар, секталарга ажралиб уларнинг бўлинишлари хамон давом этиб келмокда. Улар бир-бирларини тан олмаган холда, ошкора ёки махфий тарзда бир-бирларининг “гўшт”ларини емокдалар.
Насроний дини вужудга келган илк кунларидан бошлаб, унинг ханузгача бўлиниб, парчаланиб, фирка, оким, гурухларга бўлинишининг сабаби, уларда мукаммал диний кўрсатмаларнинг йўклигидан бўлса керак. Мукаммал диний кўрсатмаларининг йўклиги эса ихтилофлардан холи бўлган асл мукаддас илохий китобнинг мавжуд эмаслигидадир. Насроний динининг акидаси асосан, II ва IV асрлар оралигида шаклланган. Акиданинг эса шаклланиш жараёни эса енгил кечмаган. Акидавий ихтилофлар Рим империясининг хар бир бурчагигача кириб борди. Бахсларга сабаб бўлган асосий мавзу, бу: “Исо алайхиссалом Худоми ёки инсонми?” деган савол эди. Баъзи гурухлар Исо алайхиссаломни Бани Исроилга юборилган пайгамбар деса, баъзилари Исо алайхиссаломга тухмат килиб, уни «Худо» дедилар ва бу фикр Рим империясининг асосий акидаси бўлиб колди. Императорлар мазкур акидада бутун насронийларни бирлаштирмокчи бўлдилар. Бу акидани тан олмаганлар кувгинга учрадилар. Гурухларнинг бир бирларини куфрда, бидъатда, муртадликда айблашларини кўриб: «Уларни хар хил динга мансуб бўлса керак, деган фикрга борса бўларди» деган эди бир инжилшунос олим.
Инсоф билан таъкидлаш лозимки, насронийларнинг кўп фиркалари бу акидага кўшилмадилар. Улардан кўзга кўринадиган оким Арийчилик эди. Улар расмий черковнинг асосий акидалари хисобланмиш ота худо ва ўгил худо (Исо)нинг бир мохиятга эга эканлиги хакидаги акидасини кабул килмай, буни икки худоликни тан олиш деб хисоблаган. Арийчилик: «факат ягона Худо азалий бор ва абадий мавжуд, «худонинг ўгли» эса илохий мохиятдан эмас, балки йўкликдан яратилган», деган акидага ишонган тоифа эдилар. Шунга ўхшаш хар хил окимларни кувгинга олганлар. Уларни фукаролик хукукларидан махрум этиб, кийнок ва азоблар билан кўркитишларига карамай, бу оким анча вакт ўз мавкеини саклаб кола олган. Ислом дини ўзининг байрогини баланд кўтарганида, асл насроний оким вакиллари Исломни хак дин дея кабул килишган. Шом (Сурия), Кичик Осиё ярим ороли, Миср, Шимолий Африка халклари, Ирок ва Эрон насронийларининг кўплари хеч иккиланмасдан Исломни кабул килганлар. Балким шунинг учун бўлса керакки, Ислом Атлантика океанидан то Хиндистон ярим оролигача яшин тезлигида таркалгандир. Хозирда христиан оламидаги кўплаб кишиларнинг боши берк кўчадан факат Исломга юзланиб, Куръони каримга иймон келтирган холда нажот топаётгани бежиз эмас.
Зеро, Хазрати Исо алайхиссаломни хакикий макомларида улуглаган, у зотнинг пок номларини хар хил бўлмагур тухмату бўхтонлардан асраган хам Исломдир, Куръони каримдир.
«Аллох нозил килган бу Куръон яхши ишларга ундагувчи, ёмон ишлардан кайтаргувчидир, аввалги пайгамбарларнинг йўли ва ибратидир. Куръонда сизлар хакингизда, ўтган умматлар тўгрисида ва келажакдаги ишлар хусусида хабарлар бор,сизларнинг орангиздаги ишларни хал этгувчи хукмлар бор. Куръон кўп такрорлангани ва кўп истифода этилгани билан эскириб колмайди, Куръоннинг мўъжизалари тугамайди. Куръон хазил эмас, хак. Куръон билан гапирган одам тўгри гапирган бўлади. Куръон билан хукм килган одам одил хукм килган бўлади: Куръонга таяниб уришган одам зафар кучади, Куръонга биноан хукм чикарган одам тўгри йўл тутган бўлади, Куръонга амал килган одам савоб топади, Куръонни махкам ушлаган одам тўгри йўлга йўлланади. Куръондан бошка нарсадан хидоят кутган одамни Аллох адаштиради, Куръондан бошка нарса билан хукм чикарган одамни Аллох халок этади. Куръон хикматлар зикридир, равшан нурдир, тўгри йўлдир, Аллохнинг тийран риштасидир, шифобахш малхамдир. Куръон хукмини махкам тутган одамни у асрайди, унга эргашган одам нажот топади. Куръонда тузатиш лозим бўлган кингирлик йўк. Куръон хакикатдан йирок кетмайди, шу боис айблашга, таъна-маломатга учрамайди».(“Нур- ул –якин” китоби. Мухаммад Хузайрий, 282-бет).

<<< >>>

Аввалги сахифага ўтиш

 

Hosted by uCoz